Jak przejechał po nas walec

Pewien Znany Mazur napisał waży tekst. Nie da się zalinkować bezpośrednio, całość można znaleźć tutaj. ,,W sytuacji dramatycznego zaniku i rozpadu spuścizny po przodkach widzimy nader dziwną tendencję to upychania tego co pozostało w ramy jakieś dziwacznego pseudo kabaretu, organizowania imprez niewiele mających z kulturą lasowiacką elementów.'' - pisze. - ,,Wiadomym jest, że komercjalizacja i inne zjawiska społeczne oddziaływające na kulturę ( w tym i gminną) wymuszają pewne zachowania. Są jednak pewne granice. Ziemniak symbolem kultury lasowiackiej nie był i nie będzie. Dla zobrazowania, pokazania takich uczuć z cała pewnością lepsza byłaby powszechnie znana pień ludowa, element ubioru (haft, magierka, czerwona wstążka), fragment wiersza, lub temu podobne rzeczy'' - czytamy dalej.

Jest jeszcze gorzej. W naszym grajdołku hula sobie nie tylko komercjalizacja, ale globalizacja. A dokładniej - mieszają w nim procesy do globalizacji odwrotne. Już Baumann przewidział, że globalizacji będę towarzyszyły ruchy o przeciwnym kierunku. I towarzyszą. Jak pisze Mirosław Pęczak,

,,Rzeczona hiperlokalność w polityce przejawia się wzmożeniem tendencji nacjonalistycznych i ksenofobicznych, w kulturze zaś wzrostem znaczenia różnic kosztem podobieństwa. Dodać do tego można renesans folkloryzmu i coraz powszechniejsze nasycanie treści kultury popularnej kolorytem lokalnym. W Polsce współczesnej przejawiało się to i przejawia między innymi we wciąż cieszącej się dużym wzięciem muzyce disco polo, niebywale popularnej kulturze festynu czy osobliwej specyfice przyjęć weselnych, w których uniwersalny wzorzec popkultury spotyka się z rekonstruowaną i aktualizowaną tradycją „swojską”.
(Pęczak M. 2011, Nasze globalne wioski, czyli o tożsamości kulturowej i świadomości kulturalnej [w:] Stan i zróżnicowanie kultury wsi i małych miast w Polsce. Warszawa).  

I tak jest w całej Polsce. I nie tylko. Wszędzie, gdzie małe, lokalne kultury zaczynają konkurować z kulturą globalną, idą na kompromisy i płacą jakąś cenę za przetrwanie. Czasem mniejszą, czasem większą. Pęczak twierdzi, że krajobraz kulturalny całej prowincjonalnej Polski wszędzie wygląda tak samo. Nie to, że podobnie, czy coś, ale tak samo. Miasteczka całej Polski mają pewne stałe elementy, tak samo świętują, tak samo się bawią, przy takiej samej muzyce. Nie wiem, czy przesadza. Tzn. nie wiem, na ile. 

Po kulturach lokalnych przetoczył się walec. Utożsamienie ludowości z ludycznością to cena, jaką kultury ludowe w Polsce zapłaciły za przeżycie XX wieku. Cała warstwa duchowa dawnej kultury chłopskiej okazała się w nowych warunkach balastem. Czymś, co przez sito przejść nie mogło. Etyka pracy, silne wyczucie sacrum, a jednocześnie niezależność - tego wszystkiego nie dało się przekazać w formie, jak zauważa Jarek, kabaretu. Reklamy, festynu, piosenki biesiadnej - wszystkiego, w co zamieniły się resztki dawnej stanowej kultury wiejskiej. 

Jesteśmy w sytuacji, w której próbujemy poskładać rozjechany przez walec zegarek.  ,,Symbolem przywiązania ludzi do tej ziemi jest praca, mowa i pieśń. I nad tym się nachylmy, to pielęgnujmy zamiast robić kabaret ze spadku po Ojcach'' - pisze Mazur. Sytuacja jest tragiczna, ale w tej sytuacji lepszego rozwiązania nie ma.