W dzisiejszym kąciku porad: jak zostać nazistą

Dawno, dawno temu, kiedy internety były bardziej anonimowe, istniał sobie mit, że ludzie piszą w nich rzeczy straszne, bo są anonimowi. Że ci wszyscy np. rasiści nie pisaliby o tym, że fajnie byłoby wysyłać ludzi do gazu, gdyby musieli się pod tym podpisać imieniem i nazwiskiem. Ratował ten mit trochę wiarę w ludzkość. Ale taki chuj, Fejsbuki okazały się rewolucją w internetach także jeśli chodzi o wiarę w ludzkość. Fejsbuki wymagają używania prawdziwych danych i ludzie piszą pod prawdziwymi imionami i nazwiskami, z profili, na których są ich zdjęcia, zdjęcia ich dzieci, piesków kotków. No i z tych profili ludzie też piszą, że fajnie byłoby posłać kogoś do gazu albo zamknąć w obozie. Albo że super, że się jakieś dzieci potopiły zagramaniczne, bo nie dopłynęły żywe do Europy, a w tej Europie to ho, ho, zabrałyby naszą pracę, a potem się wysadziły. Cieszmy się zatem z trupków przybrzeżnych, na chwałę cywilizacji chrześcijańskiej.

I takie rzeczy zawsze w internetach były, a nawet i przed internetami były przecież zawsze jakieś rasistowskie pisemka, skinowskie ziny i takie tam. Ale zawsze można było to doświadczenie kontaktu z czymś takim jakoś zracjonalizować, zawsze człowiek mógł pomyśleć, że neonazizm to jest domena jakichś śmiesznych typów, jakichś dziadków-niedobitków, jakichś łysych typów, którzy, owszem, mogli ci wpierdolić po pankowym koncercie, ale wasze światy się na inne sposoby nie stykały.

No ale teraz już się tak nie da, bo można sobie poczytać polskie internety i się przekonać, że entuzjastami gazowania ludzi, bydlęcych wagonów i radowania się z utopionych dzieci są sympatyczne dziewczyny, z którymi stoisz w kolejce w bibliotece na uczelni, tatusiowie z dziećmi na rękach, nauczyciele, etc. Oni są tutaj, są obok i to oni, kurwa jego mać, będą mieć duży wpływ na kształt dyskursu publicznego, który z kolei będzie kształtował moje dzieci.

Swoją drogą, Polacy, jak na przedstawicieli społeczności, która na każde wspomnienie o drugowojennych przypadkach kolaboracji reaguje świętym oburzeniem i patriotycznym wzmożeniem wykazują zaskakująco dużo entuzjazmu w stosunku do nazistowskich metod i tychże poglądów. I tu się w zasadzie kończy moja zdolność rozumienia świata. No tyle i nie ruszy. O ile jestem w stanie pojąć brak empatii u miłośników zespołu Konkwista, sterydów i bicia się po głowach, o tyle nie pojmę, jak ludzie będący rodzicami mogą nie kumać, że to, że to nie ich dzieci pływają między Afryką a Europą z wodą w płucach to tylko kwestia czystego przypadku. Ostatecznie ludzie w Donbasie i Ługańsku odległych o parę godzin jazdy stąd jeszcze dwa lata temu równe planowali wyjazdy raczej na Krym niż do ośrodków dla uchodźców na zachodzie Ukrainy.

No ale wróćmy do tytułowego pytania: jak zostać nazistą? W sprawach trudnych należy sie uciekać do najtęższych umysłów ubiegłego wieku. Najtęższym umysłom obecnego na razie nie ufam. Sięgam więc do Świętojańskiego żniwa Eliadego. Eliade, podobnie jak reszta rumuńskiej elity intelektualnej (z wyjątkiem Ionesco, szacun) przed wojną był miłośnikiem Legionu Michała Archanioła i Codreanu, rumuńskich nazistów. Ciekawiło mnie, jak Eliade będzie wspominał czasy, gdy okazało się, do czego są zdolni dziarscy młodziankowie z Legionu. Jak facet umiejący świetnie interpretować ludzkie zachowania w kontekście kulturowym zinterpretuje swoje i innych rumuńskich intelektualistów poparcie dla ludożerców.

No i gunwo. Eliade pisząc o swoim internowaniu przedwojennym zaznacza, że nie mógł się odciąć od rumuńskich faszystów, bo byli wtedy prześladowani. A tymczasem przecież wybrali drogę non-violece. Eliade kreśli wzruszający portret Codreanu jako takiego chrześcijańskiego Ghandiego, który zapowiada, że gwardziści nie użyją przemocy nawet jeśli będą wieszani głową w dół i torturowani. No słodko. Ale Eliade nie wspomina, że w całym tym zamieszaniu chodziło głównie o to, że Codreanu i koledzy byli przeciwni przyznaniu Żydom praw obywatelskich. Planowali zamachy terrorystyczne, ale się im nie udało. Dopuszczali się mordów politycznych. Sam Codreanu zanim stał się Ghandim zastrzelił człowieka. Ale u Eliadego nie ma ani słowa ani o tym, ani o Żydach, a tzw. kwestia żydowska była czymś, wokół czego cały ten rumuński faszyzm się kręcił.

Eliade wspomina o tym, że coś z tymi legionistami było nie tak dopiero pisząc o latach 1940-1941, kiedy to zamiast planować mordowanie Żydów legioniści zaczęli Żydów naprawdę mordować. Wtedy Eliadego nie było już w Rumunii i nie miał z nimi nic wspólnego. Zapiski w Świętojańskim żniwie wskazują na to, że tym, co się stało, był zaskoczony. Stwierdza Eliade, że mordując swoich przeciwników zaprzepaścili sens ofiary Codreanu. Co najmniej jakby kult śmierci i rasizm legionistów mogły doprowadzić do czegoś innego. Eliade cały ruch przedstawia jako taką oazę, ot, pościły chłopaki, na msze chodziły, fajno było. I nagle, ni stąd ni zowąd zaczynają mordować ludzi i kolegować się z Hitlerem. Wystarczyło na chwilę spuścić ich z oczu i do Anglii wyjechać.

Konkluzja jak na razie jest taka, że jeśli Eliade, jeden z najlepszych umysłów ludzkości XX wieku był zdolny do takiego piętrowego łagodzenia swojego dysonansu poznawczego i samooszukiwania, to każdy jest. Jeśli Eliade mógł udawać sam przed sobą, że rasizm i kult siły i śmierci są ok, to każdy może.

Nie ma nadziei. Odpowiedź na tytuowe pytanie brzmi: bardzo łatwo.